Fotokryształ - na co zwrócić uwagę przy zamawianiu i montażu do pomnika?

Fotokryształy. Na co zwrócić uwagę?

Coraz większą popularność w ostatnich latach w zakresie fotografii nagrobnych zdobywają zdjęcia na krysztale. Choć wciąż im jeszcze daleko do popularności porcelanek, fotokryształy zdobywają swoich zwolenników. Wiele osób uznaje zdjęcia kryształowe za szlachetne i eleganckie, a połysk i odbijanie światła traktują jako duży atut tego typu nagrobnej fotografii. Na co należy zwrócić uwagę zamawiając fotokryształ? Z czym trzeba się liczyć i jak się obchodzić ze zdjęciem na szkle?

Zdjęcie wyjściowe do zdjęcia w szkle na pomnik

Każdy producent fotoceramiki zwraca uwagę na jakość zdjęcia wyjściowego do produkcji fotografii nagrobkowej. W przypadku kryształów należy szczególnie przyłożyć się do odnalezienia fotografii jak najlepszej jakości. Technologia produkcji fotokryształów oraz sam fakt, iż zdjęcie pokrywa tafla szkła (rys.1) wymusza na producentach wykorzystanie wyraźnych fotografii, na których dobrze jest widać wszystkie rysy twarzy. Załamujące się światło, które przechodzi przez grubość kryształu może spowodować, że rysy delikatnie się złagodzą. W przypadku wykorzystania słabej jakości zdjęcia spowoduje to, że wizualnie fotografia może być odebrana jako źle wykonana. To samo zdjęcie wypalone na porcelanie wyglądałoby wyraźniej, a więc nie jest to wina producenta, a sama specyfika materiału.

Rys. 1. W przypadku fotokryształu zdjęcie umieszczone jest pod taflą szkła, a w przypadku fotoceramiki - na wierzchu płytki porcelanowej

Kolory zdjęcia w szkle

Kolejnym istotnym aspektem, na który należy zwrócić uwagę, są kolory. Pomińmy fakt ograniczonego zakresu barwnego farb ceramicznych, o którym mogą Państwo przeczytać w artykule na temat przestrzeni barwnej farb ceramicznych. Korzystając z tych samych kolorów i wydruków, dokładnie to samo zdjęcie wypalone na porcelanie i krysztale, będzie w efekcie różniło się w kolorystyce. Wpływa na to kilka czynników. Przede wszystkim zdjęcia na porcelanie są nakładane na wierzch porcelanki i wtapiane w szkliwo. (Rys. 1) W przypadku kryształów zdjęcie nakładane jest na spód tafli, a następnie pokrywane specjalnym białkiem, które tworzy warstwę ochronną i wzmacnia kolorystykę fotografii. Ponadto sam proces technologiczny uzależniony od rodzaju materiału powoduje różnicę w krzywej wypału oraz temperaturze, co sprawia, że te same farby zachowują się w różny sposób w piecu. Naturalnym zjawiskiem są delikatne rozbieżności w kolorach, a przede wszystkim w nasyceniu kolorów, kiedy porównujemy ten sam wydruk wypalony na porcelanie i krysztale.

Umieszczenie postaci na kryształach fazowanych

Następna ważna kwestia to ustawienie postaci na krysztale. Bardzo popularne są kryształy prostokątne fazowana, czyli ze “ściętymi” brzegami. Załamanie powierzchni kryształu wymusza zazwyczaj umieszczenie całej postaci w środkowej części. Jeśli postać zostałaby rozciągnięta aż pod fazę, optyczne załamanie obrazu spowodowałoby zniekształcenie osoby na fotografii. Aby uniknąć zniekształcenia cała postać musi zmieścić się w ograniczonej przestrzeni, przez co zazwyczaj zostaje zmniejszona. Jeżeli klientowi zależy na zachowaniu większej postaci, warto doradzić mu kryształ prosty, a nie fazowany.

Rys. 2. Kryształy fazowane często wymuszają zmniejszenie postaci, aby “zmieściła się” w obrębie powierzchni niefazowanej. Załamanie obrazu na powierzchni fazy może powodować złudzenie zniekształcenia postaci.

Montaż kryształu do nagrobka

W celu zagwarantowania trwałości kryształu, niezbędny jest odpowiedni montaż do pomnika. Niedokładne oczyszczenie powierzchni, użycie detergentów zawierających silikon, słabe dociśnięcie kryształu lub pozostawienie dużych fotokryształów bez zabezpieczenia przez pierwsze godziny od montażu są jednymi z najczęściej popełnianych błędów przy umieszczaniu kryształu na pomniku. Niezmiernie istotne jest dokładne zapoznanie się z instrukcją montażu kryształu i wzięcie pod uwagę specyfiki taśmy, która u większości producentów fotokryształów jest aktywowana poprzez docisk. Niektórzy producenci oferują chusteczki oczyszczająco-odtłuszczające (rys. 3), którymi należy przetrzeć już wcześniej wstępnie oczyszczoną powierzchnię wykonując ruchy w jedną stronę. Jeżeli na pomniku pozostaną ślady detergentów zawierających silikon (np. płyn do szyb), wtedy istnieje duże ryzyko odpadnięcia kryształu nie od razu ale po pewnym czasie. Przy dociskaniu kryształu do powierzchni należy bezwzględnie zwrócić uwagę na górną krawędź (rys. 4). To newralgiczne miejsce jest zazwyczaj początkiem kłopotów z trwałością taśmy. Jeżeli górna krawędź nie zostanie odpowiednio dociśnięta, z czasem zbierająca się na krysztale woda spenetruje spoinę odrywając kryształ od pomnika.

Rys. 3. Fotokryształ podklejony taśmą oraz chusteczki oczyszczająco-odtłuszczające.

Rys. 4. Wizualizacja kropli deszczu spoczywającej na przyklejonym do pomnika krysztale. Górne zbliżenie: dobrze, taśma została prawidłowo dociśnięcia i aktywowana. Dolne zbliżenie: źle, zbyt słaby docisk pozostawił niewielką szczelinę, którą woda z czasem spenetruje szczelinę.